MÓZG NIE LUBI NIEPEWNOŚCI! CZY WIESZ DLACZEGO… ? 

Mózg odpowiada za to, kim jesteś, co czujesz, jaki masz nastrój, co myślisz o sobie i o innych. Bez wątpienia dobrze jest, gdy nasze myśli nie przysparzają nam cierpienia i nie powodują napięć emocjonalnych. Nie zawsze jednak jest to możliwe… Zwłaszcza, gdy ktoś wobec nas zachowuje się nieprzewidywalnie albo zdarzenia wymykają się nam spod kontroli…    

W takiej sytuacji zazwyczaj odczuwamy dyskomfort i jesteśmy skłonni do usprawiedliwień. Zatem nasz mózg, aby zminimalizować przykrość, chętnie zafałszowuje rzeczywistość. Robi to ze względu na to, że ceni sobie stabilność i nie lubi niepewności. Przez to podsuwa nam myśli lub rozwiązania, które go uszczęśliwiają, bo przywracają równowagę a nam tak naprawdę szkodzą, ponieważ nie wiadomo czy są właściwe. Z tego powodu łatwiej ulegamy pokusom i upieramy się przy błędnych opiniach.

Struktury w mózgu “odpowiedzialne” za odczuwanie niepewności    

O tym, jak bardzo nasz mózg nie lubi niepewności przekonują badania neurofizjologiczne. Eksperymenty przeprowadzone w 2005 r. przez psychologa Ming Hsu wykazały, że nawet niewielka dwuznaczność lub niejasność wywołuje wzmożoną aktywność ciał migdałowatych – dwóch struktur znajdujących się po obu stronach części skroniowej mózgu, tuż nad naszymi uszami. Równocześnie w stanie niepewności zmniejsza się aktywność w brzusznym prążkowi – części która uczestniczy w reakcji na nagrody, np. przy pocałunku, oczekiwaniu na prezent czy podwyżkę w pracy.    

Jednym słowem, kiedy wzrasta poziom niepewności, zwiększa się pobudzenie ciał migdałowatych, co subiektywnie odczuwamy jako przykrość, a aktywność prążkowia brzusznego odpowiedzialnego za dobre samopoczucie maleje. Wynika z tego jasno, że niepewność jest dla naszego mózgu wyjątkowo niekomfortowa i odczuwamy z jej powodu napięcie i dyskomfort. Nic dziwnego więc, że dążymy za wszelką cenę do odzyskania pewności i dobrego samopoczucia, przez co często zadowalamy się byle jakimi wyjaśnieniami, które tylko mają pobudzić wspomniane prążkowie brzuszne.

Dążenie do uzyskania pewności za wszelką cenę często prowadzi nas na manowce…

Nastawienie na pewność tak naprawdę zaburza nasze myślenie ponieważ w rzeczywistości nie wiadomo czy przyjęte przez nas przekonanie jest słuszne. Wiele wskazuje na to, że w sytuacji niepewności mózg podsuwa w takich sytuacjach iluzje, często niezgodne z prawdą wytłumaczenia, tylko po to, aby odzyskać poczucie pewności.  Kwestia czy nasze przekonania są właściwe i zgodne z rzeczywistością wydaje się drugorzędna, ponieważ najważniejsze w tym wszystkim jest to, aby mózg odzyskał zaburzone poczucie pewności i po prostu był szczęśliwy.

Pamiętajcie, że jest to tylko jeden z wielu stanów umysłu, który pojawia się, gdy sytuacja wymyka się spod kontroli lub ktoś wobec nas zachowuje się nieprzewidywalnie. W takiej sytuacji najlepiej przekierować uwagę na coś zupełnie innego wiedząc o tym, że przypuszczenia wytwarzane przez mózg, w celu wyjaśnienie niepewnej sprawy, są zazwyczaj obarczone bardzo dużym błędem. 

Niespodzianki, które mózg lubi

Są jednak sytuacje, w których mózg lubi być zaskakiwany. Naukowcy badający mózg wykazali, że neurony dopaminergiczne (neurony w mózgu wydzielające dopaminę, która pośredniczy w regulowaniu emocji, wpływa na pozytywny nastrój, radzenie sobie ze stresem) aktywizują się, gdy jakiś sygnał z otoczenia wskazuje nam, że otrzymamy nagrodę.

Bardzo ciekawy jest fakt, iż pojawienie się nagrody, której się nie spodziewaliśmy, powoduje uwolnienie większej ilości dopaminy, niż  w przypadku, gdy otrzymamy nagrodę, której się spodziewaliśmy.

Oznacza to, że jakaś drobna i niespodziewana przyjemność, na przykład otrzymanie kwiatów od bliskiej osoby, znacznie bardziej pozytywnie wpływa na procesy neurochemiczne w mózgu, niż otrzymanie równie pięknego bukietu, którego się spodziewamy, chociażby z tego powodu, że obchodzimy właśnie imieniny.  

Dbając zatem o szczęście bliskich osób, warto być raczej przewidywalnym i jednocześnie skłonnym do pozytywnego zaskakiwania. To wydaje się być przepisem na udaną relację.