Niezwykły mózg nastolatka – jak uruchomić pozytywny cykl uczenia się?
Niezwykły mózg nastolatka wyd. PWN to publikacja, dla rodziców, opiekunów, nauczycieli, którzy chcą lepiej zrozumieć wyzwania wiążące się z okresem dojrzewania i pomóc młodym ludziom w przezwyciężaniu ich problemów i realizowaniu pełni potencjału.
W wyniku licznych badań nad mózgiem i obserwacji, potwierdzono, że wiek dojrzewania, to w szczególności czas zwiększonej wrażliwości na otaczający świat, a także ogromny potencjał i wielkie możliwości przyswajania informacji.
Mimo iż nastolatkowie są u szczytu potencjału uczenia się, to jednak mogą nie wykorzystywać w pełni swojego potencjału ze względu na różne wyzwania wiążące się z okresem dojrzewania. Należą do nich na przykład – proces formowania się tożsamości, nawiązywanie relacji rówieśniczych czy doświadczanie, intensywniejszych niż kiedykolwiek wcześniej, emocji. Problemy stojące na drodze dojrzewania uniemożliwiają aktywizację pozytywnego cyklu uczenia się. Najczęściej więc niestety nastolatkowie wpadają w negatywny cykl uczenia się…
Autorki książki Niezwykły mózg nastolatka – Bettina Hohnen, Jane Gilmour i Tara Murphy zastanawiają się, jak te doniesienia naukowe można wykorzystać w codzienności, aby wspierać młode osoby w rozwoju i w przezwyciężaniu wyzwań wiążących się z okresem dojrzewania. Wyjaśniają też, iż niezbędne dla realizacji pozytywnego cyklu uczenia są:
- Pozytywne relacje
- Nastawienie na rozwój
- Odpowiedni poziom wyzwań
- Silna motywacja
- Sen, jedzenie, ćwiczenia fizyczne
W książce Niezwykły mózg nastolatka autorki w wyczerpujący sposób opisują mechanizmy działania dojrzewającego mózgu, rodzących się w nim intensywnych emocji, kształtowania różnych wzorców relacyjnych i jednocześnie udzielają praktycznych porad wynikających z doświadczeń zawodowych i rodzicielskich autorek. Książka zawiera też wiele praktycznych ćwiczeń, które stwarzają przestrzeń do lepszego zrozumienia i przezwyciężania problemów dojrzewającego mózgu.
W części pierwszej autorki przedstawiają nastoletni mózg jako niezwykłą maszynę do uczenia się. Dla zobrazowania problemów, z jakimi może borykać się młoda osoba, autorki wprowadzają podział na trzy funkcje mózgu:
- mózg instynktowny, który wprowadza nas w tryb przetrwania
- mózg emocjonalny, który odpowiada za uczucia i motywacje
- mózg myślący pozwalający na wyciąganie racjonalnych wniosków
Okazuje się, że jeśli dominująca aktywność mózgu u nastolatka odbywa się w części emocjonalnej, to brakuje zasobów energetycznych na racjonalne decyzje – przetwarzanie informacji odbywa się głównie w tzw. mózgu emocjonalnym. Autorki wskazują, że za pomocą pozytywnych motywacji można przekierować aktywność z mózgu emocjonalnego do mózgu myślącego.
W części drugiej autorki omawiają osoby nastoletnie z dodatkowymi potrzebami, na przykład posiadające problemy psychiczne lub neurorozwojowe. Na łamach tej książki dokonany jest przegląd najczęściej doświadczanych przez młodych ludzi zaburzeń rozwojowych trwających przez całe życie – takich jak zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytami uwagi (ADHD), dysleksja czy zaburzenia ze spektrum autyzmu.
Część trzecia książki Niezwykły mózg nastolatka dotyczy zadań rozwojowych okresu dojrzewania. Autorki zastanawiają się i formułują wnioski dotyczące sposobu, w jaki można wykorzystać motywację nastoletniego mózgu, aby ułatwić mu rozwój intelektualny, nawiązywanie pozytywnych relacji oraz częściej osiągać dobre samopoczucie.
Czwarta część przedstawia sposoby wspierania nastolatków w znalezieniu równowagi między obowiązkami szkolnymi, wymaganiami społecznymi a dbaniem o siebie i swoje zdrowie. Poruszana jest tutaj problematyka zdrowego snu, pozytywnych doświadczeń związanych ze stresem oraz używaniem i nieużywaniem nowych technologii.
W ostatniej części autorki dochodzą do kwestii bardzo ważnych, dotyczących wspierania regulacji emocji, nawiązywania i utrzymywania relacji z osobami nastoletnimi, a przede wszystkim centralnej roli osoby dorosłej w życiu nastolatka.
Polecam książkę Niezwykły mózg nastolatka – wiedza i praktyczne porady w niej zawarte pozwolą odblokować potencjał młodego mózgu i na zawsze zmienią twoją relację z osobami nastoletnimi obecnymi w twoim życiu.